Không gia đình (tên gốc: Sans Famille, Huỳnh Lý dịch) là một tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn Pháp Hector Malot, được xuất bản lần đầu năm 1878. Tác phẩm kể về cuộc đời phiêu bạt của cậu bé mồ côi Rémi – một hành trình đầy gian nan, thử thách nhưng cũng chứa chan tình người, lòng dũng cảm và nghị lực sống mãnh liệt.

Ngay từ nhỏ, Rémi đã bị bỏ rơi và được một người phụ nữ nông dân tên Barberin nhận nuôi. Cuộc sống bình dị của cậu sớm bị xáo trộn khi ông Barberin – chồng bà – gặp tai nạn và quyết định bán Rémi cho một nghệ sĩ xiếc dạo tên là Vitalis. Từ đây, Rémi bắt đầu cuộc sống lang bạt khắp các vùng quê nước Pháp, biểu diễn xiếc đường phố cùng thầy Vitalis và những con vật thông minh như chó Capi, Zerbino, Dolce và khỉ Joli-Coeur.

Trên hành trình ấy, Rémi không chỉ học được cách tự lập, đối mặt với nghèo đói và khổ cực, mà còn trải qua những biến cố mất mát, khi thầy Vitalis qua đời trong giá rét. Cậu tiếp tục hành trình tìm kiếm thân phận thật của mình với niềm tin mãnh liệt rằng mình không đơn độc. Câu chuyện đưa người đọc qua nhiều cung bậc cảm xúc – từ đau thương, cô đơn đến hy vọng và hạnh phúc – khi cuối cùng Rémi phát hiện mình có một gia đình thực sự đang đi tìm cậu bấy lâu nay.

Không gia đình không chỉ là câu chuyện dành cho thiếu nhi, mà còn là bài học sâu sắc về nghị lực, lòng tốt, tình người và sự trưởng thành. Bằng lối kể chuyện giản dị, giàu hình ảnh và cảm xúc, Hector Malot đã dựng nên một thế giới sống động, nơi những nhân vật dù nghèo khổ nhưng luôn lương thiện, vị tha và giàu tình yêu thương.